L'avventura (1960)

Του Michaelangelo Antonioni με τους Monica Vitti, Gabrielle Ferzetti, Lea Massari

Αν και διστακτική στην αρχή, η Anna πείθεται από την φίλη της Claudia να πάνε τελικά στην κρουαζιέρα που είχαν κανονίσει μαζί με τους κοινούς τους φίλους αλλά και με τον αρραβωνιαστικό της Anna, τον Sandro. Κατά την άφιξή τους σε ένα μικρό έρημο νησάκι ανοιχτά του Μεσογείου, η Anna εξαφανίζεται. Η Claudia και ο Sandro αποφασίζουν να ψάξουν να την βρουν μαζί αλλά, στην πορεία της αναζήτησης αυτής, ερωτεύονται.

Παρ' όλο που και οι 2 τους νοιώθουν τύψεις και ενοχές που ενώ η Anna έχει χαθεί αυτοί την προδίδουν, αποφασίζουν να ζήσουν το πάθος τους, το οποίο όμως είναι αρκετά επιδερμικό και ουσιαστικό συναισθηματικό βάθος. Αυτό θα φανεί όταν η Claudia ανακαλύπτει την άπιστη φύση του Sandro...

Η γνωστή τριλογία του Αντονιόνι [L'avventura (1960), La notte (1961), L' eclipse (1962)] θεωρείται από αρκετούς κριτικούς και σινεφίλ ως οι ταινίες που έθεσαν νέα ήθη και κανόνες όχι μόνο στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο αλλά και στον παγκόσμιο. Τι έκανε όμως ο Αντονιόνι σε αυτές τις ταινίες που τόσο πολύ έκανε την διαφορά; Ας τις δούμε μία-μία.

Η Περιπέτεια έχει ένα απλό -σχετικά- σενάριο: κατά τη διάρκεια μιας κρουαζιέρας η Άννα εξαφανίζεται, η κολλητή της μαζί με τον αρραβωνιαστικό της (ενώ την ψάχνουν παντού) ερωτεύονται αλλά νοιώθουν ότι προδίδουν την Άννα, η οποία Άννα μέχρι και το τέλος της ταινίας δεν εμφανίζεται ξανά. Η ροή της πλοκής αυτής είναι όμως ανισομερής: το πρώτο μισό της ταινίας (μέχρι την εξαφάνιση) είναι σεναριακά πλούσιο, μετά όμως υπάρχουν αρκετά σημεία χωρίς συνέχεια της πλοκής.

Αυτό που κάνει λοιπόν ο Αντονιόνι είναι να εμπλουτίσει όλη την ταινία με μακριάς διάρκειας πλάνα με πολύ συναισθηματικό βάθος που μπορεί στην αρχή να ξενίζουν αλλά στο τέλος εισχωρούν βαθιά στην συναισθηματική πλάνη των χαρακτήρων.
Το πρόσωπο της Μόνικας Βίττι (μια θεότητα απλά) στα πλάνα του τότε συντρόφου της είναι εκφραστικό σε όλα τα κοντινά της πλάνα. Χωρίς έντονους διαλόγους και μελοδραματισμούς, η ταινία αφηγείται ένα αδιέξοδο έρωτα που γεννήθηκε πάνω στις πιο περίεργες συνθήκες.

Το κεντρικό θέμα-μυστήριο της ταινίας, η εξαφάνιση της Anna (Lea Massari), δεν λύνεται ποτέ. Η Anna θα παραμείνει εξαφανισμένη ως το τέλος, αφήνοντας ουσιαστικά το απαίδευτο κοινό της εποχής αυτής να μείνει με το στόμα ανοιχτό: πως γίνεται ο σκηνοθέτης να μην δώσει την τελική απάντηση (έστω υπονοώντας την) σε αυτό το μυστήριο; Γιατί πολύ απλά η εξαφάνιση της Anna είναι ο δούρειος ίππος για τον πυρήνα της ταινίας: η ευαίσθητη φύση των ανθρώπινων σχέσεων (ερωτικών και μη).

Στην πρεμιέρα της ταινίας στο φεστιβάλ των Καννών το 1959, ο Αντόνιονι αναγκάστηκε να αποχωρήσει από την αίθουσα, μέσα σε ένα έντονο αρνητικό κλίμα, όπου οι περισσότεροι θεατές γιουχάρανε την ταινία, κυρίως στις μακριές σκηνές της. Με τα χρόνια όμως, η ταινία κέρδισε τους κριτικούς και ήδη 2 χρόνια από την πρεμιέρα της είχε αρχίσει να αναπτυχθεί ένα ιδιαίτερα φανατικό κοινό για την ταινία αυτή. 

Σήμερα, η Περιπέτεια θεωρείται ταινία σταθμός που έχει εμπνεύσει αρκετούς σκηνοθέτες του ρεύματος του ρεαλισμού. 

Οι επόμενες ταινίες του Αντονιόνι θα ακολουθήσουν το ίδιο μοτίβο. Είναι όμως το ίδιο καλές;